366Art | M. Vasalis

Vandaag is de geboortedag van de iconische dichteres, M. Vasalis. De fotobewerking hierboven  en haar portret op het naslagwerk/verjaardagskalender met 366 belangrijke Nederlanders hieronder, zijn made by me, Frieke

Maria Vasalis werd op 13 februari 1909 geboren als Margaretha Droogleever Fortuyn-Leenmans in Den Haag. Ze koos voor het pseudoniem M. Vasalis om haar privacy te beschermen. Ze groeide op in een welgestelde familie en volgde een opleiding tot kinderarts. Haar medische carrière werd echter onderbroken door haar huwelijk met Jan Droogleever Fortuyn, met wie ze drie kinderen kreeg wat haar medische loopbaan op een laag pitje zette.

Vasalis hield altijd al van literatuur en schreef  al van jongs af aan gedichten. Pas in 1940, op 31-jarige leeftijd, publiceerde ze haar eerste dichtbundel, Parken en woestijnen, die meteen veel lof oogstte. Dit markeerde het begin van haar opmerkelijke carrière als dichteres. Andere dichtbundels zijn De vogel Phoenix uit 1947 en Vergezichten en gezichten uit 1954. De drie bundels die tijdens haar leven verschenen, bevatten in totaal slechts zo'n honderd gedichten. Postuum verscheen in 2002 De oude kustlijn met nog eens vijftig nieuwe gedichten. Wat Vasalis' werk zo uniek maakt, is haar vermogen om de complexiteit van menselijke emoties te vangen in eenvoudige, maar diepgaande taal. Haar gedichten verkennen thema's als liefde, eenzaamheid, vergankelijkheid en de relatie tussen mens en natuur. Ze heeft een scherp observatievermogen en haar gedichten zijn doordrenkt van empathie en inzicht.

Een van haar meest bekende gedichten is Tijd, waarin ze de vluchtigheid van het leven en de onvermijdelijkheid van verandering verkent. Met regels als "Maar dit moment, nee, dit is het niet", weet ze de essentie van het menselijk bestaan op een indringende manier vast te leggen. Gedurende haar leven ontving Vasalis talloze onderscheidingen voor haar werk, waaronder de Constantijn Huygens-prijs en de P.C. Hooftprijs, twee van de meest prestigieuze literaire prijzen in Nederland. Deze laatste toekenning overrompelt Vasalis en ze tobt over wat ze zou moeten zeggen. In een brief aan Gerard Reve fantaseert ze erover tijdens de uitreiking een epileptisch toeval te simuleren. Ze schrijft: ‘Ik voel me als een hond, die boven de teil gehouden wordt en die zijn poten naar alle kanten uitstrekt en worstelt en tenslotte tóch in dat bad terecht komt en daar ineens doodstil en mak in blijft staan. “ Waarom brengen ze dat geld niet hier, mooi verkleed en met een klein orkestje?’ Vasalis hield er niet van om in het middelpunt van de belangstelling te staan.

Vasalis overleed op 16 oktober 1998. Haar werk een blijvende bron van inspiratie voor dichters en liefhebbers van poëzie over de hele wereld. Haar gedichten zijn tijdloos en spreken tot de kern van de menselijke ervaring. Haar vermogen om de nuances van het leven vast te leggen in eenvoudige, maar krachtige taal, is een testament van haar buitengewone talent en haar blijvende erfenis. In een wereld die voortdurend in beweging is, bieden de gedichten van M. Vasalis een moment van verstilling, een kans om te reflecteren op de schoonheid en de complexiteit van het bestaan. Haar werk herinnert ons eraan dat poëzie niet alleen woorden op papier is, maar een spiegel die de ziel van de mens weerspiegelt.

Haar gedichten worden nog steeds veel gelezen en bestudeerd, en haar invloed strekt zich uit tot ver buiten de grenzen van Nederland. Mogen de woorden van M. Vasalis ons blijven inspireren en raken, vandaag en voor altijd.